طراخی فروشگاه اینترنتی

تجربه کاربری یا User Experience یا به اختصار UX از مفاهیمی است که در چند سال اخیر جنجال های فراوانی را به پا کرده است. تجربه کاربری باعث انقلابی در حوزه طراحی محصولات فیزیکی و دیجیتال در سال های اخیر بوده است، باعث به وجود آوردن هزاران شغل شده است و این حوزه هر روز در حال بزرگ شدن، پررنگ تر شدن و پیشرفت می باشد.

حتی در کشور ایران هم به تبعیت از جهان، این حوزه روز به روز در حال پررنگ تر شدن و بالاتر رفتن سطح تقاضا می باشد. در این مقاله قصد داریم بگوییم تجربه کاربری چیست، چه اهمیتی دارد، طراحان UX چه مهارت هایی باید داشته باشند، روی چه پروژه هایی کار می کنند و…

با مطالعه معماری اطلاعات از سال 1994 به بعد، از گوفر گرفته تا گوگل، می توان تغییراتی را در چشم انداز سازمانی، تحقیقاتی و بازیابی مشاهده کرد. با مطالعه روند پیشرفت این ده سال اخیر، می توان به یک دیاگرام نه چندان معروف از سه دایره رسید که ابزاری عالی برای توضیح این نکته است که چرا و چگونه باید به نوعی تعادل میان اهداف و بستر، نیازها و رفتار کاربر و محتوا برای هر یک از پروژه ها رسید.

این دیاگرام که با مفهوم معماری اطلاعات در ذهن نقش بسته است، می تواند برای توضیح تجربه کاربری هم به کار رود. در ارتباط با شاهکار “جسی جیمز” درباره تجربه کاربری، می توان این سه دایره را برای نشان دادن تفاوت و تمایز میان تجربه کاربری و طراحی کاربرمحور به کار برد. هرچند که هنوز به نظر نمی رسد که طراحی کاربرمحور خارج از نظریه به صورت عملی درآمده باشد، اما طراحی تجربه کاربری هر روز اتفاق می افتد.

تعریف تجربه کاربری

تعریف دقیق تجربه کاربری، که توسط سازمان بین المللی استاندارد ارائه شده این است: “برداشت و پاسخ های شخصی کاربران که ناشی از استفاده از محصول، سیستم یا خدمت می باشد را تجربه کاربری یا UX آن محصول می نامند”.

به عبارت ساده تر، تجربه کاربری، احساس شما در مورد تعامل با آنچه در مقابل شما است می باشد. هر احساس مثبت و منفی که هنگام کار کردن با یک محصول دارید تجربه کاربری آن محصول یا خدمت می باشد.

توجه به این نکته بسیار مهم است که همان طور که قبلا گفتیم تجربه کاربری احساسات ناشی از تعامل کاربر با یک محصول است. بنابراین مهم نیست که این محصول یک اپلیکیشن، وبسایت، قوری، شیر آب یا تخت خواب باشد. پس وقتی که در خصوص تجربه کاربری صحبت می کنیم ذهنیت شما نباید این باشد که تنها در خصوص محصولات دیجیتالی صحبت می کنیم.

جنبه های زیادی از تجربه کاربری وجود دارد که هیچکدام به تنهایی معنی پیدا نمی کنند. به عنوان مثال، اشتباه گرفتن کاربرد پذیری(Usability) با تجربه کاربری(UX) یک اشتباه رایج توسط عموم افراد است. حتما شنیده اید که فردی به شما می گوید که UX محصول شما مشکل دارد چرا که فرم های آن طولانی هستند، مراحل انجام کار پیچیده اند، فلان چیز در دسترس نیست، و احتمالا فکر کرده اید UX یعنی همین مورد! در حالیکه این مورد کاربرد پذیری است که تنها یکی از جنبه های مهم تجربه کاربری یا UX می باشد.

اگر می خواهید تجربه کاربری را کاملا درک کنید باید موارد زیادی را در نظر بگیرید و پیتر مورویل(Morville) با طرح لانه زنبوری UX خود که UX Honeycomb نام دارد آن را به زیبایی شرح می دهد:

جهت مطالعه مقالات بیشتر کلیک کنید

مطابق این تعریف یک محصول دارای تجربه کاربری خوب باید این 7 ویژگی را داشته باشد و شما برای ایجاد یک تجربه کاربری عالی، باید این ویژگی ها را در محصول خوب بگنجانید.

1-قابل استفاده

یکی از اساسی ترین نیازهای یک UX خوب این است که در واقع کاربران قادر به دستیابی به کارهایی که برای انجام آن برنامه ریزی کرده اید، باشند. اگر کاربران نمی توانند از محصول استفاده کنند، این محصول نه تنها تجربه کاربری خوبی ارایه نمی دهد بلکه کاملا بی فایده است!

2-قابل کشف

پیدا کردن اطلاعات مورد نیاز در یک محصول نیز مهم است. آیا منوی نویگیشن برای کاربران قابل درک است؟ آیا نوار جستجو در جایی که کاربران فکر می کنند قرار گرفته است؟ اگر کاربران مجبور باشند بیش از حد به دنبال چیزی بگردند یعنی UX محصول شما مشکل دارد. توجه کنید که عملکردها، محصولات، مطالب و هر چیزی که توسط محصول شما ارائه می شوند به سادگی برای کاربران قابل کشف باشند و این یکی از ویژگی های محصولات با UX خوب است.

3-مفید

ممکن است یک محصول به زیبایی طراحی شده و کاربرد آن آسان باشد، اما اگر به رفع نیاز کاربر کمکی نکند، کاربران برای محصولی که نیازی به آن ندارند وقت صرف نمی کنند.

4-مطلوب

اگر طراحی یک محصول قابل درک و لذت بخش باشد، کاربر متمایل به استفاده از آن است. اما اگر اینطور نباشد چه؟ حتی مفیدترین و کاربردی ترین محصولات در صورت خسته کننده بودن و عدم وجود انگیزه برای استفاده از آن می تواند یک تجربه کاربری ضعیف ارائه دهد.

5-ارزشمند

اگر یک محصول نوعی ارزش را در زندگی کاربر ارائه ندهد، احتمال دارد که به مدت طولانی از آن استفاده نکند. آیا این محصول باعث صرفه جویی در وقت یا هزینه کاربر می شود؟ آیا به کاربر در دستیابی به اهداف شخصی یا حرفه ای کمک می کند؟ این معیار هرچه که باشد، یک محصول هنگام استفاده از آن باید ارزشی را به کاربر اضافه کند.

6-قابل اعتماد

اعتبار بسیار مهم است. اگر کاربر به یک وب سایت اعتماد نداشته باشد، اطلاعات کارت اعتباری خود را برای انجام خرید به آنها نخواهد داد.

7-در دسترس

اگر کاربر نتواند به مقصد مورد نظر خود برسد، نمی تواند از کالاها یا خدمات ارائه شده در آنجا استفاده کند. برای اطمینان از دسترسی همه افراد به محصول، باید کاربران دارای معلولیت یا ناتوانایی های خاص را در نظر بگیرید.

این عناصر نه تنها به طراحی یک تجربه کاربری عالی کمک می کنند، بلکه در مورد نحوه آزمایش، تحقیق و سنجش آن نیز مفید هستند. همه این موارد باید در کنار هم وجود داشته باشند. اگر هر کدام از این عناصر را کنار بگذارید، به سمت ایجاد یک تجربه کاربری بد حرکت خواهید کرد.

برای نشان دادن این موضوع، تصور کنید که یک بلیط هواپیما را بصورت آنلاین خریداری می کنید. وب سایت زیبا است، پروازها را می توان به راحتی جستجو کرد و قیمت ها به وضوح نمایش داده شده اند. شما توانستید آنچه را که نیاز دارید به راحتی پیدا کنید و تجربه یکنواخت و دلپذیر بود. سپس شما سعی می کنید تا پرواز خود را رزرو کنید. روند پرداخت پر دردسر و گیج کننده است و هنگامی که وقت آن رسیده تا اطلاعات پرداخت خود را وارد کنید، دیگر احساس خوبی نسبت به این شرکت هواپیمایی ندارید.

هر جنبه از یک تجربه کاربری مهم است و ویژگی های خاص خود را دارد، اما همه آنها در کنار هم یک تجربه خوب یا بد را ایجاد می کنند.

یکی از مهمترین نکاتی که در خصوص طراحی تجربه کاربری مناسب وجود دارد این است که ما وقتی از تجربه کاربری صحبت می کنیم نباید فقط جنبه های طراحی محصول را در نظر بگیریم. در مثال شرکت هواپیمایی، فرض کنید طراحی وبسایت یا اپلیکیشن به بهترین شکل ممکن انجام شود، روند پرداخت هیچ مشکلی نداشته باشد، کاربر به وبسایت اعتماد داشته باشد اما این وبسایت تنها چند برنامه پروازی را در خود گنجانده باشد، در واقع فاقد محتوای غنی باشد، باز هم تجربه کاربری خوبی ارایه نمی دهد. برای دستیابی به تجربه کاربری باکیفیت در ارایه محصولات یک شرکت، باید در زمینه های مختلف مانند مباحث فنی، بازاریابی، طراحی و گرافیک، رابط کاربر، محتوا و… یکپارچگی ایجاد کرد.